Bekijk alle cursussen en congressen

Er zijn 5 aankomende evenementen
Als eerste erbij zijn?
Blijf op de hoogte via onze nieuwsbrief.

Keuzes voor de toekomst

Stijn Thoolen is door de European Space Agency (ESA) geselecteerd om van november 2019 tot en met begin 2021 onderzoek te doen op Concordia, Antartica. In de maanden in aanloop naar en tijdens dit avontuur zullen we zo nu en dan een update van Stijn ontvangen over zijn bevindingen op dit kleine, geïsoleerde stukje wereld. Vandaag het tweede stuk: waarin hij ons meer verteld over wat hij allemaal mee neemt naar Concordia.

Ik ben vroeg begonnen vandaag, om 05:00 uur. Ondanks een stevige dosis slaapdeprivatie na een iets te lange afscheidspot op de Nintendo, sprong ik nu zonder tegenstribbelen mijn logeerbed uit. Ik geef mijn halfslapende vriend een laatste knuffel, en terwijl ik de deur uitloop begint die radio in mijn hoofd weer spontaan te spelen: WC Experience – Antartica

Haha, kom ik hier nou weer bij? Blije Brabantse (laat ik er maar trots op zijn) herrie, en dat van centrum Amsterdam helemaal tot aan Schiphol. Heftig wel, maar eigenlijk ook net zo gezellig. Ik ben duidelijk enthousiast!

Vandaag is het eindelijk zover, en het werd tijd ook. Er zijn de afgelopen maanden maar weinig dagen geweest waarbij Concordia niet door mijn hoofd is geschoten. Genoeg gedacht, genoeg geluld, weken aan voorbereiding en trainingen, agendapunt na agendapunt afgewerkt: nu moet het maar gewoon gebeuren! Van Amsterdam naar Parijs, Hong Kong, Melbourne, Christchurch, en dan door naar Antarctica, via het Italiaanse kuststation Mario Zucchelli naar ons ijsplateau Dome C. Slechts 6 vluchten en een dag of 5. Eén groot feest, en dat plezier wordt nog eens versterkt door al die blij verraste hoofden van vliegveldmedewerkers aan wie ik vandaag mijn reisplan moet laten zien (“Oh wow! Best of luck!”)

Vandaag ben ik gefocust, en stuiter ik met een flinke dosis nieuwsgierigheid van vliegveld naar vliegveld, maar de afgelopen dagen waren toch even anders. Ik ben al sinds het einde van mijn training begin oktober klaar voor Concordia, maar meer en meer drongen er de afgelopen maand tussen de doelgerichtheid en automatische piloot van alle voorbereidingen die momenten van realisatie door, dat ik straks toch een heel jaar verwijderd ben van zo ongeveer alles wat ik om me heen zie. Niet dat dat veel met me deed in eerste instantie. Het was wel grappig eigenlijk (hah, grijze regenachtige Hollandse dag, zal ik jou ook gaan missen?). Maar met mijn vertrek dichterbij en het afscheid steeds minder onbenullig werd ik nu toch overvallen met een onzekerheid, een beetje angst misschien, die ik in tijden niet heb gevoeld. Dus daar stond ik dan, snikkend en snotterend in de armen van mijn vriendin op JFK airport in New York (je kunt je voorstellen hoe ongemakkelijk dat is als er tegelijkertijd een beveiliger met controledrang tegen je aan schreeuwt: “Sir, I need you to step out of the line, right now!”).

Klaar voor vertrek! Met 6 vluchten in het verschiet leek het me verstandig om mijn compressiesokken aan te doen! – Credit: S. Thoolen

Keuzes maken het definitief, en een jaar Concordia is wel een hele grote. Een enorme stap waarbij alle ijkpunten worden overgeslagen, en er vol beroep gedaan wordt op mijn vertrouwen dat ik de juiste weg ben ingeslagen. Hetzelfde geldt voor haar. En terwijl ik me allang besef hoeveel bijzonders er hierdoor voor me komt te liggen, blijven mijn emoties deze keer blijkbaar nog een beetje achter.

Toch kun je leren accepteren, en in een voorbereiding op zoiets als Concordia is dat wel zo handig. Vertrouwen op je keuzes, afscheid nemen en verder gaan, ondanks dat de weg vooruit onduidelijk is. Mijn comfortzone had ik al een tijd geleden verlaten, maar daar werd deze zomer nog een schep bovenop gedaan toen ik mijn spullen moest inpakken, voor een heel jaar op het ijs. Wat neem je nou in godsnaam mee in je koffer, voor een heel jaar op het ijs? Vijftien paar en zeven verschillende handschoenen van het Franse Poolinstituut (ik zou de afmetingen van mijn handen toch wel goed doorgegeven hebben?), drie laptops (ik kan het niet echt terugsturen voor reparatie, dus alles in reserve, en misschien wel een reserve voor de reserve), een handvol oplaadbare batterijen, 780 contactlenzen met de beste wensen van de opticien, 11 tubes tandpasta, 2,5 liter body lotion en 500 ml vaseline (droger dan de Sahara, weet je nog?), 500 vitamine D tabletten (zonvervanging) en nog een zak aan andere voedingssupplementen, twee paar hardloopschoenen, een boek of tien aan ingewikkelde literatuur, een kilo of 20 aan pleziermateriaal en 100 stroopwafels waren een paar van de hoogtepunten. Met 110 kilo per schip en nog eens 24 per vliegtuig ben ik misschien wat overbepakt, een weerspiegeling misschien van de onzekerheid (‘je weet maar nooit’) van een ware, onervaren eerstejaars overwinteraar. Maar met 110 kilo aan keuzes minder was het een hele opluchting toen die kisten afgelopen augustus uiteindelijk de deur uit waren voor hun drie maanden-lange wereldreis richting zuidpool. Speelt dat blije nummer nog steeds?

Fantastisch dat iemand de belangrijke voorbereidingen al heeft gedaan! Bedankt Piotr voor deze “tandpasta-calculator”. – Credit: S. Thoolen

Daarna is het snel gegaan. In anderhalve maand ben ik geïnspireerd door de onderzoekers in Duitsland, Frankrijk en Italië en hun experimenten die ik komend jaar ga uitvoeren, heb ik een week lang, met mijn beste Frans, reddingstechnieken (ik leid bij een ongeval komend jaar het reddingsteam) kunnen oefenen in de bergen van Chamonix, ben ik geïntroduceerd aan het water recyclingsysteem dat samen met ESA ontwikkeld is en op Concordia getest wordt ter voorbereiding op toekomstige ruimtemissies (ik mag de waterkwaliteit controleren), en heb ik kennis mogen maken met het Franse poolinstituut IPEV. Het is indrukwekkend, niet alleen het aantal kilometers dat er in een maand gepropt kan worden of de hoeveelheid kaas die ik bij elke maaltijd voorgeschoteld kreeg, maar met name al die geweldige mensen die ik heb ontmoet, en die achter de schermen bezig zijn om deze hele onderneming mogelijk te maken. Wat een enorm privilege om deel te mogen uitmaken van zo’n bijzondere organisatie, en kennis te maken met al die monteurs, loodgieters, elektriciens, dokters, glaciologen, ornithologen en nog veel meer -logen waarvan ik dacht dat ze alleen in BBC bestonden, met wie ik het grote overwinteravontuur in de Franse Zuidelijke en Antarctische Gebieden mag delen. Concordia begon nu echt realiteit te worden, en dat enthousiasme werd alleen maar groter toen ik eind September dan eindelijk de rest van de Concordia ‘DC16’ crew ontmoette voor een week aan teambuilding en psychologische training, ergens in een afgelegen stuk Franse alp. Samen koken, kamperen, en elkaar vertellen waar we een hekel aan hebben. Ik heb er wel vertrouwen in!

Misschien is het maar beter dat ik geen volledige paklijst met jullie deel. Het succes van overwinteren op Antarctica ligt bij een gezonde bemanning, en voor een gezonde bemanning denk ik dat confetti en bubbels belangrijker zijn dan een extra paar onderbroeken … – Credit: S. Thoolen

Maar met ieder volbracht onderdeel komt Concordia een stukje dichterbij, en dus de tijd om afscheid te nemen van familie en vrienden. Twee avonden geleden zat ik voor een laatste keer samen met mijn familie, en met hun tranen besefte ik me nog eens hoe dit avontuur niet alleen mij aangaat. Zij worden eigenlijk ook gedwongen om dat onzekere pad in te slaan, en zo beïnvloeden we elkaar, afhankelijk, misschien wel net als de hele DC16 crew, wiens welzijn toch grotendeels het succes van de overwintering zal bepalen. Of denk aan die helden achter de schermen bij IPEV, zonder wie ik nooit in dit vliegtuig zou zitten, en Piotr, en zijn toothpaste calculator.

IPEV fashion show. Mijn winteruitrusting wordt zorgvuldig samengesteld en gepast! – Credits: IPEV/PNRA

Soms vraag ik me af of ik het allemaal wel mag verwachten, die flexibiliteit om me heen. Ik ben dan ook enorm blij en dankbaar dat ik zoveel support heb gekregen voor deze gekke onderneming. Dat is niet altijd makkelijk. Maar misschien heeft mijn vader toch gelijk, en is het juist deze afhankelijkheid, waarin we gedwongen worden om samen de uitdaging aan te gaan, die ons kan binden (klinkt ergens wel logisch…). Laten we dan maar hopen dat we samen nog veel uitdagingen tegemoet gaan, met vertrouwen, zoals mijn moeder me schreef, in elkaars keuzes en op een goede afloop. Al deze tranen weerspiegelden gezonde emoties, waar misschien wel geen enkele voorbereiding ooit genoeg voor zal zijn. Het maakt een prachtig afscheid, en een waardevolle herinnering.

Zes Franssen, vier Italianen en één Nederlander tijdens een voorbereidende skypesessie in Frankrijk met de ‘DC15’ crew. uit Concordia. Credits: IPEV/PNRA

Ergens boven Azië dus. De boel achter me gelaten, door de hectische weken inmiddels vol met ‘brain farts’ (ehh… wat zei ik ook alweer), en gewoon lekker drie keer per dag vliegtuigvoer van de stewardess. Dan word ik plotseling nog eens wakker (mijn bioritme snapt er inmiddels ook niets meer van), maar dit keer met een vreemd, ontheemd gevoel. Alsof Concordia alleen voor anderen is, en dit alles wat onwerkelijk. Een kort moment weer van realisatie hoe bijzonder en onduidelijk te toekomst is. Op zoek naar wat comfort speel ik een nummer af, waarvan ik over de jaren van ben gaan houden, en ik laat het allemaal maar weer over me heen komen: Jon & Vangelis – I’ll Find My Way Home

Stijn Thoolen